Libri ka shumë rrëfime të personazheve që ishin pjesë e dëbimit masiv dhe me dhunë nga ushtria dhe policia serbe gjatë kohës së luftës. Ata me mundime të mëdha, sakrifica të papara ndonjëherë në historinë e njerëzimit, kishin arritur që të mbijetojnë për të qenë dëshmitarë të kësaj ngjarje tragjike që ka kaluar populli shqiptarë i Kosovës gjatë përiudhes 1997-1999, disa duke ikur nga barbaria serbe dhe duke jetuar nëpër male, disa duke u dëbuar me dhunë përtej kufijve të Kosovës, ku disa i mbijetuan katrahurës fashiste serbe, disa vdiqen, por në këtë situatë alarmante pati edhe lindje. Libri me të gjitha informatat argumentuese u kompletua (Pjesa e parë) nga autori i librit Jahja Lluka dhe bashkëpunëtori i tij Dibran Fylli; Librin e përktheu nga shipja Ismail Ismaili; Përgatitja teknike, faqosja dhe dizajni uniART Creative (df) dhe shtypi Shtypshkronja “Office Printy”…
Promovimi i librit bëhet më 10 Prill 2025, në 26-vjetorin e dëbimeve masive, në Bllacë-Hani i Elezit. Në vazhdim një pjesë e vështrimit nga Dibran Fylli, regjisor/aktor.
VRASJET, MASAKRAT, DËBIMI MASIV I SHQIPTARËVE (1998/1999)
Platforma antishqiptare e pushtetarëve serbë për asgjësimin e shqiptarëve ka gjetur zbatimin e saj në vazhdimësi kohore në të gjitha fushat e jetës shoqërore. Ajo ka pasur kulmet e veta herë në fushën ekonomike, herë në atë politike, herë në atë fetare apo në atë ushtarake, por vazhdimisht të gërshetuara. Ndaj popullatës dhe vendbanimeve shqiptare, policia, ushtria dhe paramilitarët serbë në masë të gjerë, duke filluar në mars të vitit 1998 e deri në pran verë të vitit 1999 ndërmorën ofensiva për vrasjen e popullatës shqiptare dhe rrënimin e vendbanimeve të tyre.
Kjo shtypje kulmin e arriti në muajt mars – qershor 1999. Në këtë fundshekulli, kur bota përgatitet të hyjë në mijëvjeçarin e tretë me arritje njerëzore e qytetare, shqiptarët e Kosovës pësuan një tragjedi të vërtetë: ata u ndodhën përpara mizorive dhe repreza ljeve makabre si dhe përpara një spastrimi të egër etnik të ushtruar nga ana e forcave policore e ushtarake si asnjëherë tjetër më parë. Millosheviqi dhe bashkëpunëtorët e tij, në zbatimin e planeve të përgatitura në fshehtësi, mobilizuan kundër shqiptarëve kosovarë armatën 45-mijëshe të policëve, ushtarakëve dhe paraushtarakëve serbë. Repartet e saj me uniforma e pa uniforma nxirrnin dhunsh ëm brenda disa minutave shqiptarët nga banesat dhe shtëpitë e ty re, disa nga të cilave ua vinin flakën, ndërsa njerëzit i nisnin drejt kufirit shqiptar e maqedonas.
Millosheviqi kishte vendosur që t’i qëronte hesapet përgjithmo në me shqiptarët e Kosovës, ta spastronte etnikisht tokën sa më parë nga këta banorë autoktonë. Kështu planifikonte që 610 vjeto rin e Betejës së Kosovës ta “festonte” në Gazimestan pa shqiptarë në Kosovë. Vala e terrorit të institucionalizuar shtetëror serb, e vrasjeve, e masakrimeve, e ekzekutimeve të shqiptarëve përfshiu mbarë Kosovën. Paramilitarët e policët, por dhe ushtarët e egër suar serbë mund të vrisnin kë të donin e kur të donin, pa ndjerë kur rfarë përgjëgjësie as morale, as njerëzore dhe as ligjore. Mund të vrisnin edhe vrisnin të rinj e të reja, pleq, plaka e burra, duke mos kursyer as fëmijë e as foshnja. Vrisnin – me apo pa motiv. Vetëm pse ishin shqiptarë. Vetëm pse donin t’i zhduknin nga faqja e dheut, t’i zhduknin nga Kosova, në mënyrë që ata, që mund të shpëtonin nga plumbi ose nga thika e tyre, të iknin, të detyroheshin të largoh eshin nga Kosova, në qoftë se rastësisht mund të shpëtonin nga arrestimi apo deportimi i dhunshëm i tyre. Për të dëbuarit në Maqedoni vend i ferrit ishte Bllaca, ku njerë zit ballafaqoheshin me vdekjen. Të moshuarit, të sëmurë, fëmijët, të lodhur e të rraskapitur, të mërdhirë e të uritur erreshin, por nuk gjenin dot të gjallë. Bllaca ishte një katastrofë njerëzore e politikës antihumane ndaj një populli të pambrojtur. Bllaca, si e këtillë, u dënua nga opinioni demokratik e humanitar botëror. Deri në fillim të majit 1999, nga Kosova ishin përzënë rreth 730.000 shqiptarë. Prej tyre 605.000 u strehuan në Shqipëri, në Maqedoni, Mal të Zi, në Bosnjë e Hercegovinë, ndërsa 125.000 të tjerë në vende të ndryshme të Evropës, të Amerikës dhe Australisë. Po t’u shtohen këtyre refugjatëve edhe të ikurit deri më 1996, del se shovenizmi serb shpërnguli me dhunë deri në maj afro 1.000.000 shqiptarë të Kosovës ose më shumë se ½ e popullsisë shqiptare të këtyre trojeve. Rreth 700.000 shqiptarë u shpërngulën nga banesat dhe shtëpitë e tyre dhe u detyruan të jetonin në rajonet malore të Kosovës në një situatë dramatike. Kthimi i shpejtë i refugjatëve nga Maqedonia, nga Shqipëria dhe nga vendet perëndimore e të largëta, si SHBA, Kanada, Australia etj.. është një fakt mahnitës për botën, që tregon se sa shumë janë të lidhur shqiptarët për tokën e vet, sa shumë dashuri kanë për atdhe.
MEURTRES, MASSACRES, EXPULSIONS MASSIVES D’ALBANAIS (1998/1999)
La plate-forme anti-albanaise des dirigeants serbes visant à l’anéantissement des Albanais a trouvé sa mise en œuvre continue dans tous les domaines de la vie sociale. Elle a connu des sommets, parfois dans le domaine économique, parfois dans le domaine politique, parfois dans le domaine religieux ou militaire, mais constamment entrelacés. Contre la population et les colonies albanaises, la police, l’armée et les paramilitaires serbes ont lancé, à grande échelle, à partir de mars 1998 et jusqu’au printemps 1999, des offensives visant à tuer la population albanaise et à détruire ses colonies.
Cette oppression a atteint son apogée en mars-juin 1999. A la fin de ce siècle, alors que le monde s’apprêtait à entrer dans le troisième millénaire avec des réalisations humaines et civiques, les Albanais du Kosovë ont vécu une véritable tragédie : ils ont été confrontés à des atrocités macabres et représailles, ainsi qu’avant un nettoyage ethnique sauvage mené par les forces policières et militaires comme jamais auparavant. Milosevic et ses associés, dans la mise en œuvre de plans préparés en secret, ont mobilisé l’armée serbe forte de 45 000 hommes, policiers, soldats et paramilitaires, contre les Albanais du Kosovë. Ses unités, en uniforme ou non, ont expulsé de force les Albanais de leurs appartements et de leurs maisons en quelques minutes, dont certains ont été incendiés, tandis que la population était conduite vers les frontières albanaise et macédonienne.
Milosevic avait décidé de régler définitivement ses comptes avec les Albanais du Kosovë, de nettoyer ethniquement le territoire de ces habitants indigènes le plus rapidement possible. C’est ainsi qu’il avait prévu de « célébrer » le 610e anniversaire de la bataille du Kosovë à Gazimestan sans les Albanais du Kosovë. La vague de terreur institutionnalisée de l’État serbe, de meurtres, de massacres et d’exécutions d’Albanais a déferlé sur le Kosovë. Les paramilitaires et la police, mais aussi les soldats serbes enragés, pouvaient tuer qui ils voulaient, quand ils le voulaient, sans se sentir responsables moralement, humainement ou juridiquement. Ils pouvaient tuer, et ils le faisaient, des jeunes hommes et des jeunes femmes, des vieillards, des vieilles femmes et des hommes, n’épargnant ni les enfants ni les nourrissons. Ils ont tué, avec ou sans motif. Tout simplement parce qu’ils étaient Albanais. Tout simplement parce qu’ils voulaient les effacer de la surface de la terre, les effacer du Kosovë, pour que ceux qui pourraient échapper à leurs balles ou à leurs couteaux fuient, soient obligés de quitter le Kosovë, si par hasard ils pouvaient échapper à leur arrestation ou à leur expulsion forcée ou leurs déportation. Pour ceux qui étaient expulsés en Macédoine, Bllaca était un lieu d’enfer, où les gens étaient confrontés à la mort. Les personnes âgées, les malades, les enfants, fatigués et épuisés, gelés et affamés, cherchaient, mais ils ne trouvaient personne de vivant. Le massacre fut une catastrophe humaine due à une politique inhumaine menée contre un peuple sans défense. Bllaca, en tant mondiale. Début mai 1999, environ 730 000 Albanais avaient été expulsés du Kosovë. Parmi eux, 605 000 se sont réfugiés en Albanie, en Macédoine, au Monténégro, en Bosnie-Herzégovine, tandis que 125 000 autres se sont réfugiés dans divers pays d’Europe, d’Amérique et d’Australie. Si l’on ajoute à ces réfugiés ceux qui ont fui jusqu’en 1996, il s’avère que le chauvinisme serbe a déplacé de force près d’un million d’Albanais du Kosovë en mai, soit plus de la moitié de la population albanaise de ces terres. Environ 700 000 Albanais ont été déplacés de leurs appartements et de leurs maisons et contraints de vivre dans les régions montagneuses du Kosovë dans une situation dramatique. Le retour rapide des réfugiés de Macédoine, d’Albanie et de pays occidentaux lointains, comme les États-Unis, le Canada, l’Australie, etc., est un fait étonnant pour le monde, qui montre à quel point les Albanais sont attachés à leur terre, à quel point ils ont l’amour de leur patrie.
Redaksia ORFEU.PRESS
